آهن یکی از پرکاربردترین فلزات در صنایع مختلف، از ساختمان سازی تا دکوراسیون داخلی و تولید ابزارآلات، محسوب می شود. با گذر زمان، سطح آهن به دلایل مختلفی مانند اکسیداسیون، تماس با رطوبت، گرد و غبار و رسوبات صنعتی دچار کدری، زنگ زدگی و جرم گرفتگی می شود. به همین دلیل، برای حفظ زیبایی و کارایی آهن، لازم است که آن را به صورت دوره ای تمیز و براق کنیم. در این مقاله، روش های مختلف برای براق کردن آهن را به صورت تخصصی بررسی خواهیم کرد.
دلایل کدر شدن آهن و نیاز به براق سازی
قبل از پرداختن به روش براق کردن آهن، لازم است بدانیم که چرا این فلز دچار کدری و زنگ زدگی می شود:
- اکسیداسیون و زنگ زدگی: آهن در تماس با رطوبت و اکسیژن محیط واکنش داده و لایه ای از زنگ آهن (Fe₂O₃·nH₂O) روی سطح آن تشکیل می شود.
- رسوبات معدنی و آلودگی های محیطی: قرارگیری در معرض گرد و غبار صنعتی، آب های سخت و آلودگی های شیمیایی باعث تجمع لایه ای از جرم و مواد معدنی روی سطح آهن می شود.
- فرسایش مکانیکی: سایش و برخورد مداوم با سایر مواد باعث خش دار شدن و کاهش براقیت سطح آهن می شود.
روش های براق کردن آهن | معرفی چند روش در براق کردن آهن
بسته به میزان زنگ زدگی، کدری و نوع کاربرد آهن، می توان از روش های مختلفی برای برق انداختن آهن استفاده کرد. در ادامه، نحوه براق کردن آهن با روش های مکانیکی، شیمیایی و پوششی بررسی خواهد شد.
روش مکانیکی: سنباده زنی و پولیش برای براق کردن آهن
یکی از رایج ترین و مؤثرترین روش ها برای برق انداختن آهن، استفاده از سنباده و پولیش است. این روش به ویژه برای سطوحی که زنگ زدگی عمیقی ندارند، بسیار مناسب است.
مراحل انجام کار:
- ابتدا با یک سنباده زبر (مثلاً گرید 120 یا 220) سطح آهن را تمیز کنید تا زنگ زدگی های اولیه و جرم های سطحی حذف شوند.
- در مرحله بعد، با سنباده نرم تر (مثلاً 400 یا 600) سطح را صاف کنید تا خط و خش های ریز از بین بروند.
- سپس از یک پولیش فلز (Metal Polish) همراه با یک پارچه نخی نرم استفاده کنید و سطح را براق کنید.
- در صورت نیاز، از فرز پولیش یا دستگاه های برقی مخصوص صیقل کاری فلزات برای افزایش براقیت سطح استفاده کنید.
نکته: در صورتی که سطح آهن کاملاً زنگ زده باشد، می توان از سنباده سیمی، فرچه سیمی برقی یا دستگاه سندبلاست برای لایه برداری عمیق تر استفاده کرد.
روش شیمیایی: حذف زنگ زدگی و برق انداختن آهن با مواد اسیدی
برای از بین بردن زنگ زدگی و افزایش براقیت آهن، می توان از مواد اسیدی و ترکیبات شیمیایی استفاده کرد. این روش برای تمیزکاری قطعات پیچیده و ابزارآلاتی که امکان سنباده زنی آن ها وجود ندارد، مناسب است.
مواد مورد استفاده در این روش:
- سرکه سفید: یکی از قوی ترین محلول های طبیعی برای حذف زنگ آهن است. کافی است آهن را به مدت چند ساعت در سرکه سفید قرار دهید و سپس با یک برس سیمی تمیز کنید.
- اسید فسفریک: در بسیاری از پاک کننده های زنگ زدگی صنعتی به کار می رود و پس از واکنش با زنگ آهن، آن را به فسفات آهن (که یک لایه محافظ محسوب می شود) تبدیل می کند.
- آبلیمو و نمک: ترکیب آبلیمو و نمک به دلیل داشتن خاصیت اسیدی ملایم، می تواند به حذف لکه های زنگ و براق کردن سطح آهن کمک کند.
- محلول جوش شیرین: ترکیب جوش شیرین و آب یک محلول قلیایی ایجاد می کند که می تواند رسوبات و زنگ زدگی را از سطح آهن پاک کند.
نکته مهم: پس از استفاده از هر یک از این محلول ها، سطح آهن را با آب بشویید و کاملاً خشک کنید تا از ایجاد مجدد زنگ زدگی جلوگیری شود.
روش پوششی: محافظت و افزایش درخشندگی آهن
پس از براق کردن آهن، برای حفظ براقیت و جلوگیری از اکسید شدن مجدد، می توان از روش های پوششی استفاده کرد.
چند روش کارآمد در این زمینه:
- استفاده از روغن یا گریس صنعتی: روغن های ضد زنگ مانند WD-40، روغن زیتون یا حتی روغن ماشین می توانند لایه ای محافظ روی آهن ایجاد کرده و از زنگ زدگی مجدد جلوگیری کنند.
- استفاده از لاک یا واکس فلزات: واکس های مخصوص فلزات باعث افزایش درخشندگی و محافظت در برابر رطوبت و گرد و غبار می شوند.
- استفاده از روکش الکترواستاتیک (پودری): برای سطوح آهنی که در محیط های مرطوب قرار دارند، استفاده از رنگ های الکترواستاتیک یا پوشش های نانو یک گزینه عالی محسوب می شود.
چگونه می توان آهن را برق انداخت؟
برای براق کردن آهن روش های مختلفی وجود دارد که بسته به میزان زنگ زدگی و شرایط سطحی فلز می توان از آن ها استفاده کرد:
✅ اگر زنگ زدگی کم باشد: از روش مکانیکی مانند سنباده زنی و پولیش استفاده کنید.
✅ اگر زنگ زدگی زیاد باشد: از روش شیمیایی مانند سرکه، اسید فسفر یک یا آبلیمو استفاده کنید.
✅ برای حفظ براقیت و جلوگیری از زنگ زدگی: از پوشش های محافظ مانند روغن، واکس فلزات یا لاک صنعتی استفاده کنید.
با رعایت این نکات و روش ها، می توانید سطوح آهنی را درخشان و براق نگه دارید و از زنگ زدگی آن جلوگیری کنید.
دمیرآل با ارائه ی مجموعه ای متنوع از محصولات، قیمت های رقابتی، رابط کاربری ساده و پشتیبانی قدرتمند، استانداردهای جدیدی را در صنعت خرید فلزاتی مانند استیل، مس و آلومینیوم تعیین کرده است. با دمیرآل، می توانید با اطمینان کامل، باکیفیت ترین محصولات را با بهترین قیمت تهیه کنید.